Die transactie is in wezen een ruil, van diensten en goederen van gelijke waarde.
Die transactie kan ook worden uitgesteld door middel van een lening, maar zal uiteindelijk worden voltooid. Je kunt een tijdje rood staan, maar niet altijd.
Andersom kun je ook sparen voor een transactie die je nog niet hoeft te doen. AOW en pensioen is een spaarpotje voor als je niets meer te beiden hebt.
Je kunt je zelfs verzekeren voor onverhoopte transacties. Geld is dus nuttig om transacties beter in de tijd te plaatsen.
Onderwijs is een middel om aan werk te komen, dat werk is het ruilmiddel.
Management is een middel om het werken in een organisatie effectiever te maken.
Tot zover is alles helder, maar het gaat mis als deze middelen doelen worden.
Onderwijs dat wel kennis oplevert maar geen werk is zoiets.
Opleidingen die tot (verborgen) werkeloosheid leiden zijn er genoeg.
Hoe hoger het onderwijs hoe groter de kans dat het mis gaat, er is maar beperkte behoefte aan hoog opgeleiden.
Onderwijs voor het onderwijs is geen nuttig product, als er te veel hoog opgeleiden zijn blijven er te weinig mensen over om het nuttige werk te doen.
Er is een streven ontstaan om zoveel mogelijk mensen zo hoog mogelijk op te leiden, maar dat gaat voorbij aan de behoeften meer blauw op straat meer handen aan het bed meer simpele diensten als loketten, conducteurs, groenbeheerders, straatvegers, vakkenvullers, thuiszorgers, concierges.
De overmaat van managers is een symptoom, management is een afvalputje voor te veel te hoog opgeleide mensen geworden.
Laten we vaststellen dat het maken van dingen, het produceren een centrale (economische) waarde is en dat alles eromheen dienstig moet zijn hieraan.
Ten eerste moeten die producten aan een vraag voldoen, anders is het zinloos om ze te maken.
Produceren moet een middel zijn, geen doel.
Hieromheen ontstaat een netwerk van inkoop en verkoop, diensten als transport en opslag. Zaken die op zich ook weer producten zijn.
Doelgericht onderwijs, huisvesting, kwaliteitsbewaking, R&D, infrastructuur etc.
Geld voor het geld is ook geen nuttig product, van geld kun je niet leven als je het niet redelijkerwijs kunt ruilen voor eten, onderdak of diensten die je nodig hebt.
Als je meer hebt dan je op een nuttige manier kunt opmaken is het te veel, sparen voor je ouwe dag of de kinderen is prima, maar je moet ze ook de kans geven om zelf iets te bereiken en ze niet het gras voor de voeten wegmaaien. Te grote voorraden (hamsteren) leiden tot tekorten voor anderen die na jou komen.
Dat laatste is opmerkelijk omdat produceren doorgaans ook nog ten koste van een stukje aarde gaat, grondstoffen zijn eindig.
Zodat de economische crisis, gastarbeiders overlast, managers overlast, slechte motivatie bij jongeren en jeugdwerkeloosheid, en milieuproblemen hetzelfde probleem zijn.
We hebben het verschil tussen optimaal en maximaal uit het oog verloren.